Het instellen van een ondernemingsraad (OR) is niet alleen een wettelijke verplichting voor bedrijven met vijftig of meer werknemers. Een OR kan ook een waardevolle gesprekspartner zijn voor ondernemers, vooral bij het nemen van belangrijke beslissingen die zowel het bedrijf als de medewerkers aangaan. In deze blog gaan we dieper in op de belangrijkste bevoegdheden van de
OR, namelijk het adviesrecht en het instemmingsrecht, en hoe deze processen werken – waardevolle kennis voor iedere ondernemer die wil weten wat de OR écht kan betekenen.

Adviesrecht

De ondernemer moet het besluit schriftelijk voorleggen aan de OR. Dit moet op een moment waarop het advies van de OR nog van wezenlijke invloed kan zijn op het besluit. De beweegredenen en de voor de medewerkers te verwachten gevolgen van het besluit moeten ook worden medegedeeld aan de OR. Dit hoeft niet schriftelijk te gebeuren, maar is wel aan te raden.

Nadat de OR schriftelijk op de hoogte is gesteld van het voorgenomen besluit dient er minimaal één overlegvergadering plaats te vinden voordat de OR een advies uitbrengt. De OR dient het advies uit te brengen binnen redelijke termijn nadat de ondernemer erom heeft gevraagd. Nadat de OR het advies heeft gegeven, moet de ondernemer de OR zo spoedig mogelijk na het nemen van het besluit informeren over het genomen besluit. Als de ondernemer het advies van de OR niet (geheel) volgt, moet de ondernemer de OR ook mededelen waarom er van het advies is afgeweken. Hierbij moet de ondernemer concreet ingaan op de bezwaren gemaakt door de OR. Als het advies niet is overgenomen, dan mag de ondernemer het besluit niet uitvoeren tot een maand na de dag van bekendmaking van het besluit aan de OR.

De OR heeft niet alleen adviesrecht over het voorgenomen besluit, maar ook over de uitvoering van het genomen besluit. Als de OR daar bij het eerder gegeven advies nog niet over heeft geadviseerd, dan moet de ondernemer daar alsnog advies over inwinnen.

Adviesplichtige besluiten: de verplichte onderwerpen op een rij

In de wet (artikel 25 lid 1 WOR) is opgenomen welke besluiten adviesplichtig zijn.  Het betreft een uitputtende lijst. Dit betekent dat wanneer het besluit niet één van de aldaar genoemde onderwerpen betreft, u als ondernemer geen advies hoeft te vragen aan de OR.

Instemmingsrecht

De OR heeft bij bepaalde voorgenomen besluiten van de ondernemer een instemmingsrecht. Dit betekent dat de OR met deze besluiten moet instemmen. Hieronder leggen wij het instemmingsrecht kort voor u uit.

De regels omtrent het instemmingsrecht lijken erg op die van het adviesrecht. Ook hier moet namelijk het voorgenomen besluit schriftelijk aan de OR worden voorgelegd en moeten de beweegredenen en de te verwachten gevolgen voor de medewerkers aan de OR worden medegedeeld. Nadat er om instemming is gevraagd, dient de OR minimaal één keer te overleggen in de overlegvergadering over het te nemen besluit. Daarna zal de OR zo spoedig mogelijk een met redenen omklede beslissing mededelen aan de ondernemer. Als de OR geen instemming verleend, kan de ondernemer de kantonrechter verzoeken om alsnog toestemming te verlenen. De ondernemer moet vervolgens de OR zo spoedig mogelijk schriftelijk zijn genomen besluit mededelen en de ingangsdatum ervan.

Besluiten met instemmingsrecht: welke vallen hieronder?

In de wet (zie artikel 27 lid 1 WOR) staan de besluiten genoemd waarvoor de OR instemming dient te verlenen. Ook dit is een uitputtende lijst. Hieronder vallen alleen besluiten van algemene strekking, dus niet welke betrekking hebben op een individuele werknemer. Instemming van de OR is niet vereist als het gaat om een aangelegenheid die geregeld is in de cao of een regeling van arbeidsvoorwaarden vastgesteld door een publiekelijk orgaan. Daarnaast volgt uit rechtspraak dat het instemmingsrecht niet van toepassing als het gaat om besluiten met betrekking tot primaire arbeidsvoorwaarden.  

In het kort

De ondernemer dient bij verschillende voorgenomen besluiten vooraf advies in te winnen bij de OR dan wel de OR om instemming te verzoeken. In de WOR is geregeld hoe deze processen verlopen en om welke voorgenomen besluiten het gaat.

Neem contact op voor persoonlijk advies

Heeft u vragen over (het instellen van) de OR, de rechten en plichten van de OR of over andere medezeggenschap gerelateerde onderwerpen (bijvoorbeeld een personeelsvertegenwoordiging)? Neem contact met ons via arbeid@jurato.nl, wij helpen u graag.

Daarnaast verzorgen wij ook cursussen omtrent dit onderwerp, welke wij natuurlijk kunnen aanpassen naar uw behoefte.