De afgelopen tijd hebben er weer geregeld collectieve stakingen plaatsgevonden. De ene staking heeft voor de ene persoon meer gevolgen dan voor de ander, maar voor werkgevers hebben stakingen in ieder geval invloed op hun bedrijfsvoering. Werkgevers leiden schade door de stakingen. Een belangrijke vraag voor hen is of zij juridisch gezien loon moeten doorbetalen aan werknemers die staken.

Hoofdregel

De hoofdregel luidt dat je als werkgever loon moet doorbetalen wanneer geen arbeid wordt verricht door de werknemer. De werkgever hoeft het loon niet door te betalen als het niet verrichten van de arbeid voor rekening komt van de werknemer. Het is echter aan de werkgever om te stellen en te bewijzen dat een werknemer niet bereid was de werkzaamheden te verrichten of dat het niet verrichten van deze werkzaamheden in redelijkheid voor rekening van de werknemer moet komen.

Stakingen

Werknemers die staken hebben in feite geen recht op doorbetaling van loon. Wanneer je als gevolg van staken namelijk geen werkzaamheden/arbeid verricht, komt dit voor risico van de werknemer. Wanneer sprake is van een staking die is georganiseerd door een vakbond, dan kunnen de werknemers die staken meestal een beroep doen op een uitkering uit de stakingskas van de betreffende vakbond.

Wanneer een werknemer meedoet aan een staking die niet is georganiseerd door een vakbond, dan komt dit voor rekening en risico van de werknemer die staakt. In dat geval kunnen de stakende werknemers geen beroep doen op loondoorbetaling en uitkering uit de stakingskas van de vakbond.

Gedurende de stakingen heb je als werknemer wel recht op andere loonvormen die niet afhankelijk zijn van arbeid, zoals gebruik van de leaseauto.

Niet-stakende werknemers

Niet-stakende werknemers hebben in beginsel recht op doorbetaling van loon wanneer zij tijdens de staking gewoon werken. Wanneer de niet-stakende werknemers niet kunnen werken doordat de staking plaatsvindt, dan hoef je als werkgever zijnde het loon niet aan hen door te betalen. Dit geldt alleen wanneer sprake is van een door een vakbond georganiseerde staking die als doel heeft de lonen en/of arbeidsvoorwaarden te verbeteren. Omdat deze stakingen plaatsvinden in het belang van alle werknemers, wordt geacht dat deze stakingen in de risicosfeer van alle werknemers liggen. De niet-stakende werknemers kunnen daarom ook een beroep doen op een uitkering uit de stakingskas als zij lid zijn van de vakbond.

Niet-stakende werknemers die door een ongeorganiseerde staking worden verhinderd om arbeid te verrichten, hebben wel recht op loondoorbetaling. Dit heeft de Hoge Raad bepaald.

Als werkgever mag je een werknemer die niet staakt overigens geen bonus uitkeren om het staken te ontmoedigen. Hiermee belemmer je volgens het hof het recht van staking.

Afsluitend

Mocht je uitgebreider advies willen over de plicht tot loondoorbetaling in jouw specifieke situatie als werkgever zijnde, neem dan gerust contact op met Team Arbeid van Jurato.