Hoe zit het met de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen?

Knowledge

Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen

Op 11 december 2020 is de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) in het Staatsblad gepubliceerd en deze wet zal op 1 juli 2021 in werking treden. Het doel van de WBTR is het verduidelijken van de regelingen voor het bestuur en toezicht bij verenigingen, stichtingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen. Er wordt daarmee aangesloten bij de bestaande regels voor de naamloze vennootschap (NV) en de besloten vennootschap (BV) in het Burgerlijk Wetboek. De WBTR brengt o.a. veranderingen met zich mee met betrekking tot het toezicht, tegenstrijdig belang, aansprakelijkheid en ontslag van bestuurders. In deze blog bespreken we de belangrijkste wijzigingen die de wet met zich meebrengt.

Belangrijkste wijzigingen
De WBTR bevat in hoofdlijnen de volgende regelingen:

Toezicht: Raad van commissarissen en monistisch bestuursmodel
Veel stichtingen hebben op dit moment al een Raad van Toezicht of een ander toezichthoudend orgaan, maar een wettelijke grondslag ontbreekt hiervoor nog. De WBTR biedt een wettelijke grondslag voor alle rechtspersonen om een Raad van Commissarissen of een monistisch bestuur (one-tier board) in te stellen. In een one-tier board bestaat het bestuur uit uitvoerende en niet-uitvoerende bestuurders, waarbij de niet-uitvoerende bestuurders toezicht zullen houden op de uitvoerende bestuurders.

Tegenstrijdig belang
Voor bestuurders en commissarissen van verenigingen, stichtingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen gaat dezelfde wettelijke regeling over tegenstrijdig belang gelden als voor de NV en de BV. Een bestuurder mag niet deelnemen aan de beraadslaging en besluitvorming indien hij daarbij een direct of indirect persoonlijk belang heeft dat tegenstrijdig is met het belang van de rechtspersoon.

Aansprakelijkheid
De WBTR bevat een bepaling op grond waarvan bestuurders en commissarissen van verenigingen, stichtingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappen in en buiten faillissement aansprakelijk gesteld kunnen worden voor onbehoorlijke taakvervulling. Niet aansprakelijk is de bestuurder (of commissaris) die bewijst dat de onbehoorlijke taakvervulling door het bestuur (of de Raad van Commissarissen) niet aan hem te wijten en dat hij niet nalatig is geweest in het treffen van maatregelen om de gevolgen daarvan te voorkomen.

Ontslag van bestuurders en commissarissen bij stichtingen
De WBTR brengt een verruiming met zich mee van de gronden waarop een bestuurder van een stichting door de rechter kan worden ontslagen. Daarnaast krijgt de rechter ook meer beoordelingsvrijheid om een om een bestuurder of commissaris van een stichting te ontslaan als een belanghebbende of het Openbaar Ministerie daarom verzoekt.

De WBTR brengt ook gevolgen met zich mee voor het arbeidsrechtelijk ontslag van de bestuurder van een stichting. De stichtingsbestuurder wordt niet meer gelijk getrokken met de positie van de gewone werknemer waarvoor de preventieve ontslagtoets geldt. De WBTR trekt de positie van de stichtingsbestuurder gelijk met de positie van een bestuurder van een BV, NV en coöperatie.
Voor de stichtingsbestuurder gaat er minder ontslagbescherming ontstaan, aangezien de arbeidsovereenkomst niet langer door de rechter hersteld kan worden.

Belet- en ontstentenisregeling
Op grond van de WBTR is het voor iedere rechtspersoon verplicht om de belet- en ontstentenisregeling in de statuten op te nemen. Indien een dergelijke regeling nog niet is opgenomen in de statuten, is iedere rechtspersoon verplicht dit bij de eerstvolgende statutenwijziging alsnog op te nemen.

Meervoudig stemrecht
De WBTR bevat een beperking van het meervoudig stemrecht, Op grond van de WBTR gaat voor verenigingen, stichtingen, coöperaties en waarborgmaatschappijen net als bij de NV en BV gelden dat een bestuurder niet meer stemmen kan uitbrengen dan de andere bestuurders tezamen.


Statutenwijziging

Het is van belang om te gaan welke bepalingen de huidige statuten bevatten omtrent tegenstrijdig belang, belet en ontstentenisregeling en meervoudig stemrecht  en hoe zich dit verhoudt tot de bepalingen uit de WBTR. Een statutenwijziging of aanpassingen van interne regelementen kunnen hierbij gewenst zijn.

Heb je vragen over het bovenstaande of over de werking van de Contractenshop? Neem dan gerust contact met ons op. Onze juristen helpen je graag verder. Wij zijn bereikbaar op 0318-860 323 of via de mail: info@jurato.nl . De Contractenshop is bereikbaar op 085-1308 430 of via info@contractenshop.nl